Dobiegła końca końca metamorfoza miejskiego zieleńca, który jeszcze niedawno nie był miejscem zachęcającym do odwiedzenia. Nierówne, spękane stare alejki zastąpiono nowymi, ustawiono ławeczki oraz oświetlenie, całość zagospodarowano dodatkową roślinnością zarówno na nowoutworzonych rabatach, jak i w miejscu powstałych trawników. Inwestycja została sfinansowana z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych i pieniędzy gminy.
Całkowita wartość przedsięwzięcia zamknęła się kwotą ponad 574 tys. zł. Inwestycja została sfinansowana z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 500 tys. zł, pozostała kwota pochodziła z budżetu miasta i gminy.
Teren został uprzątnięty i od podstaw zagospodarowany. Wykonano nową nawierzchnię alejek, z uwzględnieniem dodatkowych nasadzeń zieleni wysokiej i niskiej. Powstały rabaty kwiatowe, trawniki, ekrany roślinne, zadbano także o zadrzewienie terenu. Przy nowych alejach ustawiono ławeczki, oświetlenie i kosze na śmieci.
Warto wspomnieć, że do II wojny światowej Łosice stanowiły przyjazną przestrzeń dla wielu rodzin żydowskich, które zajmowały ważną rolę w miejscowym życiu gospodarczym. W trakcie działań wojennych zniszczono nie tylko kamienice żydowskie ale również żydowski cmentarz i synagogę, a ludzi mających pochodzenie żydowskie zamknięto w utworzonym w mieście getcie, następnie wywieziono do obozów koncentracyjnych. Macewy ze zniszczonego cmentarza hitlerowcy wykorzystywali jako bruk do utwardzania błotnistych podwórek.
Zaraz po wojnie – w czasie PRL – miejsce w którym znajduje się obecnie miejski zieleniec i lapidarium przekształcono na „Park XX-lecia PRL”. Przez wiele lat urządzano tu huczne potańcówki i głośne festyny, jednak w 2003 roku ruszyły prace mające na celu odbudowanie zniszczonego cmentarza. Odzyskano wtedy macewy wykorzystane do utwardzenia jednego z podwórek, a pod koniec 2007 r. cmentarz ogrodzono. Na jego teren przewieziono kilkaset macew, które posłużyły do urządzenia lapidarium zaprojektowanego przez Tadeusza Kulasa. Kirkut oficjalnie otwarto w 2008 r. Warto przypomnieć, że zbiór macew z łosickiego cmentarza jest najliczniejszą kolekcją żydowskiej sztuki kamieniarskiej na południowym Podlasiu – najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z pierwszej połowy XIX wieku.
Dziś teren zieleńca przy odbudowanym cmentarzu żydowskim znów zachęca do odwiedzenia, zatrzymania się i chwili refleksji czy odpoczynku. Metamorfoza obiektu pozwoliła odzyskać mu dawno zapomnianą świetność.
Fot. Paweł Rumik
