Kultywowanie tradycji spotkań przy muzyce ludowej granej na żywo to jeden z głównych celów jaki przyświeca od lat Przeglądowi Piosenki Kabaretowo-Biesiadnej „Szpacze Trele Morele”. Wydarzenie co roku gromadzi zespoły regionalne z Mazowsza, Podlasia i Lubelszczyzny, które prezentują swój dorobek artystyczny. Tegoroczna edycja przeglądu była też okazją do świętowania 35-lecia zespołu Marysieńki.
Stare Szpaki już po raz VI gościły zespoły ludowe z Mazowsza, Podlasia i Lubelszczyzny. Wydarzenie o wdzięcznej nazwie „Szpacze Trele Morele” integruje nie tylko środowisko artystów ale również sympatyków muzyki ludowej i regionalnej granej na żywo. W wydarzeniu, obok zaproszonych zespołów, wzięli udział m.in. Janina Ewa Orzełowska – członkini zarządu województwa mazowieckiego, starosta Janusz Kobyliński, wicestarosta Michał Michaluk, przewodnicząca rady powiatu Urszula Sadowska i przewodnicząca rady gminy w Starej Kornicy Zofia Szpura, wójt gminy Stara Kornica Kazimierz Hawryluk, księża Jacek Nazruk i Sławomir Harasimiuk, przedstawiciele Mazowieckiej Izby Rolniczej, radni oraz zaproszeni goście.
Inspiracją do organizacji imprezy był spontaniczny pomysł, jaki narodził się podczas jednej z prób zespołu ludowego Marysieńki. Następnie zaangażowane śpiewaczki i członkinie miejscowego koła gospodyń wiejskich poszły do wójta. – Wiadomo nie od dziś, że kobiety są bardzo dobrymi inicjatorami wszelkich działań. Z poparciem wójta przystąpiłyśmy do działania – wspomina Jolanta Grzesiewicz, szefowa koła gospodyń.
Szybko okazało się, że impreza była strzałem w dziesiątkę. Na stałe wpisała się bowiem w kalendarz wydarzeń południowego Podlasia i z roku na rok gości coraz to nowych twórców. Przypomnijmy, że przegląd nie tylko integruje środowiska zespołów ludowych ale również kultywuje polską tradycję, obyczaje i obrzędy regionalne.
Tegoroczna edycja przeglądu odbyła się w wyjątkowej oprawie, bowiem organizatorki „Treli” – zespół wokalno-instrumentalny Marysieńki – świętuje w tym roku jubileusz 35-lecia działalności. Dlatego też, tego dnia nie zabrakło życzeń, kwiatów i prezentów, a dzieci i młodzież z miejscowej szkoły i przedszkola przygotowały artystyczną niespodziankę dla jubilatek.
– Marysieńki – wspaniały wokal, świetne dziewczyny a oprócz tego przepiękne, ciepłe kobiety. Całe Mazowsze je zna, a ja jestem pod ogromnym wrażeniem, że z każdym rokiem rozwijają się coraz bardziej – mówiła podczas „Treli Moreli” Janina Ewa Orzełowska członkini zarządu województwa mazowieckiego.
Grupa zawiązała się 2 stycznia 1988 roku. – Tego dnia, w trakcie noworocznego zebrania Koła Gospodyń Wiejskich w Starych Szpakach, wśród zgromadzonych kobiet, zrodził się pomysł utworzenia amatorskiej grupy śpiewaczej. Chwilę później, po krótkiej dyskusji, podjęto oficjalną decyzję o jej zawiązaniu – wspominają członkinie Marysieniek.
– Nazwa nowopowstałego kolektywu, jak nietrudno się domyślić, zainspirowana została imieniem Maria, noszonym przez sporą część jego założycielek – dodają z uśmiechem rozśpiewane Szpaczanki.
Pierwotny skład Marysieniek to 20 pań, jednak bardzo szybko do gospodyń dołączył Kazimierz Kalinowski, który przygrywał im na akordeonie. – W pierwszych miesiącach istnienia zespołu, szpakowskie gospodynie gromadziły repertuar. Najliczniejszy zbiór pieśni ludowych otrzymały od Felicji Kalinowskiej. Dzięki dobrym chęciom Felicji, wiele starych utworów znalazło się w prowadzonych przez wokalistki zeszytach i przetrwało do dzisiaj – wspominają członkinie zespołu.
Dość szybko Marysieńkami zainteresowała się Wiesława Malczewska, pracująca wówczas w Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Grabanowie, a zaraz później dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Starej Kornicy – Halina Suplewska, która przejęła Marysieńki pod skrzydła GOK-u. W tym czasie wspólnymi staraniami gospodyń skompletowano stroje ludowe. Pierwsze kreacje sceniczne tworzyły fartuszki i ponad stuletnie spódnice, wyciągnięte z kufrów, znajdujących się w domach babć Marysieniek.
Formacja zadebiutowała przed publicznością na Przeglądzie Kapel i Śpiewaków Ludowych w Konstantynowie. Jednak dopiero rok 1996 przyniósł Szpakowskiemu kolektywowi znaczący sukces. Na organizowanym w Białej Podlaskiej Wojewódzkim Przeglądzie Twórców Ludowych, Marysieńki zajęły I miejsce, co upoważniło je do reprezentowania dawnego województwa bialskopodlaskiego na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Do dziś jest to najważniejszy i największy konkurs dla muzyków ludowych w kraju. Występ w perle polskiego renesansu w czerwcu 1997 roku był na tyle udany, że jury przyznało Marysieńkom III miejsce, co było ogromnym osiągnięciem. Drugim ważnym wydarzeniem w działalności Marysieniek był wyjazd do Ukrainy w 1997 roku. W ramach wymiany kulturowej, zespół wystąpił w Ostrogu.
Z końcem lat 90. z powodu pogarszającej się kondycji fizycznej i problemów zdrowotnych, z życia zespołowego zrezygnowała większość pań. Ta sytuacja nie doprowadziła jednak do rozwiązania grupy. Cztery najwytrwalsze członkinie przez kilkanaście lat dalej udzielały się wokalnie podczas miejscowych uroczystości.
Przełomowy dla śpiewaczek okazał się rok 2012. – Na apel poprzedniego proboszcza parafii pw. MB Częstochowskiej w Szpakach ks. Jacka Nazaruka, w szeregi Marysieniek chętnie wstąpiło osiem przedstawicielek młodszego pokolenia – wspominają członkinie zespołu. Natomiast już w kwietniu 2016 roku Marysieńki rozpoczęły współpracę z obecnym kierownikiem artystycznym kapeli Zenonem Sielewonowskim, który do dziś akompaniuje im na akordeonie i instrumentach klawiszowych.
To właśnie w tym czasie wśród Marysieniek pojawiła się inicjatywa stworzenia autorskiej imprezy folkowej. Od 2017 roku (z wyjątkiem 2021) w Starych Szpakach cyklicznie odbywa się Przegląd Piosenki Kabaretowo-Biesiadnej „Szpacze Trele-Morele”, w trakcie którego na scenie grane i śpiewane są utwory ludowe okraszone niejednokrotnie dużą dawką humoru.
Latem 2020 roku do Marysieniek trafili kolejni muzycy: Marek Knapiuk oraz Wojciech Czarczyński, grający odpowiednio na perkusji i gitarze basowej. Aktualnie w zespole Marysieńki śpiewa dziewięć wokalistek przy akompaniamencie trzech instrumentalistów. Warto wspomnieć, że Marysieńki mogą pochwalić się statusem formacji o jednej z najdłuższych tradycji w regionie, dodatkowo zdobyły wiele tytułów i wyróżnień w licznych konkursach i przeglądach folklorystycznych.
Grupa wykonuje muzykę ludową, biesiadną, religijną i patriotyczną. Bierze udział w różnego formatu koncertach i projektach medialnych, począwszy od lokalnych uroczystości parafialnych, dożynek, dni miast, a skończywszy na audycjach radiowych i programach telewizyjnych. Wbrew pozorom, Marysieńki nie są tylko od śpiewania, aktywnie działają też w kole gospodyń wiejskich, angażują się w akcje charytatywne, a czasami nawet tańczą.
